Martialis epigrammatum liber III
XII Unguentum, fateor, bonum dedisti Convivis here, sed nihil scidisti. Res salsa est bene olere et esurire. Qui non cenat et unguitur, Fabulle, Hic vere mihi mortuus videtur. XXIII Omnia cum retro pueris obsonia tradas, Cur non mensa tibi ponitur a pedibus? XXV Si temperari balneum cupis fervens, Faustine, quod vix Iulianus intraret, Roga, lavetur, rhetorem Sabineium. Neronianas is refrigerat thermas. XXVI Praedia solus habes et solus, Candide, nummos, Aurea solus habes, murrina solus habes, Massica solus habes et Opimi Caecuba solus, Et cor solus habes, solus et ingenium. Omnia solus habes, hoc me puta velle negare ! Uxorem sed habes, Candide, cum populo. XXVIII Auriculam Mario graviter miraris olere. Tu facis hoc : garris, Nestor, in auriculam. |
XLIII Mentiris iuvenem tinctis, Laetine, capillis, Tam subito corvus, qui modo cycnus eras. Non omnes fallis; scit te Proserpina canum: Personam capiti detrahet illa tuo. LI Cum faciem laudo, cum miror crura manusque, Dicere, Galla, soles 'Nuda placebo magis,' Et semper vitas communia balnea nobis. Numquid, Galla, times, ne tibi non placeam? LVI Sit cisterna mihi, quam vinea, malo Ravennae, Cum possim multo vendere pluris aquam. LVII Callidus inposuit nuper mihi copo Ravennae: Cum peterem mixtum, vendidit ille merum. LXI Esse nihil dicis quidquid petis, inprobe Cinna: Si nil, Cinna, petis, nil tibi, Cinna, nego. XCIV Esse negas coctum leporem poscisque flagella. Mavis, Rufe, cocum scindere, quam leporem. |
a, ab, prép. : (+abl) à partir de aqua, ae, f. : eau aureus, a, um : d'or auricula, ae, f. : (petite) oreille balneum, ei, n. : bains (sing. privés ; pl. publics) bene, adv. : bien bonus, a, um : bon Caecubum (, i, n) Opimi : Cécube d'Opime, le meilleur vin latin callidus, a, um : rusé candidus, a, um : blanc canis, is, m. : chien canus, a, um : blanc (en parlant des cheveux ou de la barbe) capillus, i, m. : cheveu Capito, onis, m. : Capito caput, itis, n. : tête ceno, as, are : dîner Cinna, ae, m. : Cinna cisterna, ae, f. : citerne cocus, i, m. : cuisinier communis, e : commun conuiua, ae, m. ou f. : invité(e), convive copo, onis, m. : aubergiste, restaurateur coquo, is, ere, coxi, coctum : cuire cor, cordis, n. : coeur coruus, i, m. : corbeau crus, cruris, n. : jambe cum, inv. : conj., comme ; prép, avec cupio, is, ere, ii ou iui, itum : désirer cur, inv. : pourquoi ? cycnus, i, m. : cygne detraho, is, ere, traxi, tractum : tirer, enlever dico, is, ere, dixi, dictum : dire, appeler do, das, dare, dedi, datum : donner ego, mei : je egomet, memet, mihimet : moi, moi-même esurio, is, ire, iui ou ii : avoir faim et, conj. : et Fabullus, i, m. : Fabullus facies, ei, f. : apparence, beauté facio, is, ere, feci, factum : faire fallo, is, ere, fefelli, falsum : tromper fateor, eris, eri, fassus sum : reconnaître, avouer Faustinus, i, m. : Faustinus fax, facis, f. : torche feruens, entis : bouillonnant, fougueux flagellum, i, n. : fouet Galla, ae, f. : Galla garrio, is, ire, iui, itum : gazouiller, bavarder grauiter, inv. : lourdement, gravement habeo, es, ere, bui, bitum : avoir here, ou here, inv. : hier hic, haec, hoc : ce, cette, celui-ci, celle-ci ille, illa, illud : ce, cette |
impono, is, ere, sui, situm : placer sur, assigner, imposer improbus (in-), a, um : malhonnête in, prép. : (acc. ou abl.) dans, sur, contre ingenium, ii, n. : esprit, intelligence intro, as, are : entrer is, ea, id : ce, cette Iulianus, i, m. : Julianus iuuenis, is, m. : jeune homme laetus, a, um : joyeux laudo, as, are : louer lauo, as, are : laver ; passif : se laver lepus, oris, m. : lièvre magis, adv. : plus magus, i, m. : mage malo, mauis, malle, malui : préférer malum, i, n. : pomme malus, a, um : mauvais. comp. peior, sup. : pessimus (-umus) manus, us, f. : main Marius, i, m. : Marius massicum, i, n. : vin du Massique mensa, ae, f. : table mentior, iris, iri, titus sum : mentir merus, a, um : pur, sans mélange miror, aris, ari : s'étonner misceo, es, ere, ui, mixtum : mélanger modo, inv. : seulement ; naguère, il y a peu modus, i, m. : manière morior, eris, i, mortuus sum : mourir multo, adv. devant un comparatif : beaucoup [plus ...] multus, a, um : en grand nombre (surtout au pl. : nombreux) murrinus, a, um : murrhin ; pl. vases murrhins (matière irisée mal connue) ne, inv. : pour que... ne... pas, de peur que, que nego, as, are : nier neronianus, a, um : néronien Nestor, oris, m. : Nestor nihil, ou nil : rien nil, ou nil : rien non, neg. : ne...pas nos, nostrum : nous, je nudo, as, are : dénuder nudus, a, um : nu nummus, i, m. : argent, monnaie, sesterce numquid, inv. : est-ce que nuper, inv. : naguère, récemment obsonium, ii, n. : plat, nourriture oleo, es, ere, ui : sentir (= avoir une odeur) omnis, e : tout persona, ae, f. : masque, rôle, caractère pes, pedis, m. : pied peto, is, ere, iui, itum : chercher à atteindre, attaquer, demander peto, is, ere, iui, itum : demander placeo, es, ere, cui, citum : plaire pluris, plura : pl. plus de, plus nombreux |
plus, pluris, n. : plus, plus cher pono, is, ere, posui, situm : placer, poser populus, i, m. : peuple posco, is, ere, poposci : réclamer, demander possum, potes, posse, potui : pouvoir praedium, ii, n. : propriété, domaine Proserpina, ae, f. : Proserpine puer, eri, m. : enfant, jeune esclave puto, as, are : penser quam, inv. : que qui, quae, quod : qui quisquis, quidquid ou quicquid : quiconque, tout ce que quod, conj. : parce que Rauenna, ae, f. : Ravenne refrigero, as, are : refroidir res, rei, f. : chose retro, inv. : en arrière, par derrière rhetor, oris, m. : rhéteur rogo, as, are : demander Rufus, i, m. : Rufus Sabineius, i, m. : Sabineius salsus, a, um : salé, spirituel scindo, is, ere, scidi, scissum : couper scio, is, ire, sciui, scitum : savoir sed, conj. : mais semper, inv. : toujours si, conj. : si sol, solis, m. : soleil soleo, es, ere, ui, itum : avoir l'habitude de solus, a, um : seul subito, inv. : subitement, soudain subitus, a, um : soudain, subit sum, es, esse, fui : être tam, inv. : si, autant tempero, as, are : combiner, accommoder ensemble thermae, arum, f. : thermes timeo, es, ere, timui : craindre tingo, is, ere, tinxi, tinctum : mouiller, teindre trado, is, ere, didi, ditum : livrer, transmettre tu, tui : tu, te, toi tuus, a, um : ton uendo, is, ere, didi, ditum : vendre uere, adv. : vraiment uideo, es, ere, uidi, uisum : voir uinea, ae, f. : vigne uita, ae, f. : vie uito, as, are : éviter uix, inv. : à peine unguentum, i, n. : parfum, huile parfumée unguo, is, ere, unxi, unctum : oindre, parfumer uolo, uis, uelle : vouloir uxor, oris, f. : épouse, femme |